بزرگنمايي:

عصر قم - خراسان / مراکز فروش مقاله دکترا که مدعی اند استادان و داوران با آن ها همکاری می کنند
« 90درصد کارشناسامون که کار نگارش مقاله رو انجام میدن، از استادان دانشگاه هستن. مدرک تحصیلی شون دکترا و حتی مقاطع بالاتر از دکتراست. برای همین کار اینترنتی انجام میشه، چون اصلا نمی خوان دیده بشن. کلا ما کارشناس با کمتر از مدرک کارشناسی ارشد نداریم. خیالتون راحت! کسی که کارتون رو انجام میده کاملا مسلطه». این بخشی از گفت و گوی من با یکی از افرادی است که در زمینه فروش مقاله فعالیت دارد و این ادعا را مطرح می کند.
این روزها با توجه به نزدیکی به زمان مصاحبه های علمی داوطلبان دکترا، برخی داوطلبان برای این که در جلسه مصاحبه دست خالی حضور پیدا نکنند و بتوانند رزومه قوی از خود ارائه دهند، دست به دامان افرادی می شوند که با دریافت مبالغی هنگفت، حاضر به فروش آثار علمی به متقاضیان می شوند. در واقع فعالان در زمینه تقلب آثار علمی، علاوه بر هموار کردن راه برای افرادی که فاقد مهارت های لازم هستند، زمینه رقابت ناسالم و نابرابری را فراهم می کنند که خود مانعی برای تشخیص و دسترسی آسان جامعه به افراد ماهر و متخصص است. فروش مقاله و تقلب در تهیه آثار علمی، موضوعی است که با رواج مدرک گرایی به عنوان یک معضل فرهنگی- اجتماعی رو به فزونی یافته است. پیامد و آسیب های این کار در مقاطع تحصیلی بالاتری مانند دکترا با توجه به نیاز جامعه به متخصصان مهارت محور، نمود بیشتری می یابد.
تبلیغات حتی در سایت های تحت قوانین و مقررات
با یک جست و جوی ساده در اینترنت به شماره تماس تعداد زیادی از افرادی دسترسی پیدا می کنم که اقدام به فروش مقاله می کنند. بعضی از آن ها هم سایت هایی را تحت قوانین و مقررات راه اندازی کرده اند! با یکی از این شماره ها که تماس می گیرم، اپراتور با اعلام عدد یک، زمینه ارتباط من با کارشناسان مربوط را فراهم می کند. وقتی درخواستم را برای خرید مقاله مطرح می کنم، کارشناس مربوط می گوید:« درخواستتون رو از طریق ایمیل برای کارشناسان ما بفرستین تا بررسی کنن، نهایتا امروز و فردا با شما تماس می گیرن. اگر مقاله ندارین، ما صفر تا صدش رو براتون انجام می دیم. اگر هم خودتون مقاله داشته باشین و فقط نیاز به پذیرش و چاپ داشته باشه، اون هم انجام می شه. حالا کدوم مدنظرتونه؟» هزینه انجام صفر تا صد یک مقاله را می پرسم، می گوید: «فاکتور قیمت مقاله با توجه به این که شما بخواین تو مجله عمومی و میان رشته ای، یا مجله تخصصی باشه فرق می کنه. حالا هزینه های پایه برای نشریات عمومی و میان رشته ای، از یک میلیون و 200 و برای نشریات تخصصی هم از یک میلیون و 800تومان شروع میشه». وقتی می پرسم، با توجه به این که شما در تهران هستید و من در شهر دیگری حضور دارم، کار من چطور انجام می شود، می گوید:« شما هر کجای ایران باشید، چون راه ارتباط اینترنته، ما انجام می دیم». در یکی دیگر از تماس هایم با یکی از افراد فعال در این زمینه، وقتی نگرانی ام را درباره بعد مسافت و چگونگی اطمینانم از انجام کار مطرح می کنم، می گوید:« شما شماره من رو از اینترنت پیدا کردین، درسته؟ اگر کاری درست نباشه، تبلیغاتش هم نیست. هر کدوم از استادان ما تو یک شهری هستن، چون ما داریم تمام رشته ها رو ساپورت می کنیم. الان استادی که برای رشته شما می خوام معرفی کنم، تهرانه. خیلی اوقات هم به نفع دانشجویان و استادان هست که کار اینترنتی انجام بشه، چون خیلی از اینا نمی خوان شناخته بشن، برای همین ترجیح ما اینه که اینترنتی باشه».
ادعای رد پای برخی داوران و استادان در مافیای علمی
 از یکی دیگر از افراد فعال در این زمینه، با اصرار می خواهم که بگوید در کدام شهر حضور دارد اما او خودداری می کند و می گوید:« نگارش مقاله پژوهشی حدود چهار تا پنج میلیون میشه، اینی که میگم فقط نگارشه،ها! برای پذیرش و چاپش یک مبلغ دیگه هم می گیریم. اگر هم با داور بخوای، ما داورم داریم ولی هزینه اش خیلی بالا می شه. یعنی چیزی تو جیب ما نمی ره، تو جیب اوناست. هزینه مقاله با داور هم حدود 10 تا 15 میلیون تومنه». منظورش را درخصوص مقاله های با داور می پرسم، می گوید:« تو نشریات علمی، ما از بین داورانی که باید مقاله شما رو برای چاپ تایید کنن، رابط هم داریم که باهامون همکاری می کنن. مقاله رو که بهشون میدیم، کار رو سریع تر تایید می کنن. البته خیلی هم نمی شه تابلو بازی دربیارن مثلا روند یک ماهه رو 20روزه انجام می دن، نه این که امروز مقاله رو بدی و فردا تایید کنن».
از او می خواهم توضیح بیشتری درباره فرایند سفارش مقاله بدهد، می گوید:« تو واتساپ گرایش و مقطع تحصیلی تون رو برام بفرستین و بنویسین برای چی نیاز دارین، من میدم به تیم مقاله تا بررسی کنن. ما حداقل یک سوم پول رو همون اول می گیریم، که یک پیش پرداختی به کارشناسامون بدیم تا کار رو شروع کنن. قبلا هم خدمتتون عرض کردم که 90درصد کارشناسامون، استادان دانشگاه هستن، به خصوص که افراد سرشناسی هم بین اونا داریم. یعنی طرف یک آدم بیکار نیست که بدون هیچی شروع کنه به مقاله نوشتن. بعد از پایان کار هم عکس چند صفحه از مقاله رو به عنوان نمونه براتون می فرستیم که بدونین کار انجام شده. بعد از این که مبلغ رو کامل پرداخت کردین، پروژه رو برای شما ارسال می کنیم». وقتی از او سوال می کنم که چطور اطمینان پیدا کنم که مقاله اورجینال باشد و جایی کار نشده باشد، می گوید:« کار ما کپی پیست نیست، می تونین راحت جست وجو کنین. اگر هم به هر علتی به ما ثابت کنین که مقاله تون همچین مشکلی داره، به ما اعلام کنین ما کارشناس رو جریمه می کنیم و یک مقاله اورجینال بهتون می دیم».
با نگرانی ،درباره راهکارهایی می پرسم که روز مصاحبه،استادان متوجه تقلبم نشوند، با خنده می گوید:« از طرف ما چیزی لو نمی ره، مگر این که خودتون سوتی بدین. قبل از مصاحبه مقاله رو چندبار بخونین تا روی موضوع مسلط بشین. سوالی هم براتون پیش اومد، همه رو یادداشت کنین تا یک جا به سوالاتتون جواب داده بشه. این جوری نباشه که امروز دو تا سوال کنین، باز فردا دوتا سوال دیگه، چون کارشناسامون وقت ندارن». با توجه به این که به مصاحبه های دکترا زمان زیادی باقی نمانده و چاپ مقالات پژوهشی مستلزم فرایند زمانی چندماهه است، به پیشنهاد این فرد به ارائه یک مقاله کنفرانسی بسنده می کنم.
XXXXXXXXXXXXX971 شماره حسابی است، که این شخص به واتساپم ارسال می کند تا با دریافت یک میلیون تومان، بین 10 تا 14 روز دیگر، قبل از زمان مصاحبه های دکترا یک مقاله کنفرانسی به من بدهد. قرار است تا پایان روز نصف مبلغ را به حسابش واریز کنم، تا بقیه را بعد از پایان کار بگیرد. نمی دانم چند نفر از داوطلبان دکترا با در دست داشتن چنین مقاله هایی، قرار است در روز مصاحبه ، در رقابتی علمی شرکت کنند که برابر باشد.
قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی
قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی در جلسه علنی 31 مرداد 96در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید. براساس این قانون، انجام پایان‌نامه، مقاله، طرح پژوهشی، کتاب، گزارش یا سایر آثار مکتوب پژوهشی - علمی یا هنری اعم از الکترونیکی و غیرالکترونیکی توسط هر شخص به قصد انتفاع و به عنوان حرفه یا شغل - با هدف ارائه کل اثر یا بخشی از آن توسط دیگری به عنوان اثر خود، جرم بوده و مرتکب یا مرتکبان علاوه بر واریز وجوه دریافتی به خزانه دولت مشمول مجازات می‌شوند. همچنین طبق این قانون استفاده از آثار متقلبانه، نیز مشمول مجازات است.
بازی موش و گربه!
با وجود وضع این قانون، اما باز هم شاهد فعالیت نسبتا آشکار متخلفان علمی هستیم. هر چند در قصور و تخلف خریداران و فروشندگان این مقالات، جای تردیدی نیست اما با تغییر روند تشخیص صلاحیت علمی و تخصصی افراد از سوی مسئولان ذی ربط و اصلاح زیرساخت های فرهنگی شاید بتوان زمینه بروز چنین تخلفاتی را کاهش داد.
علی جهان، نماینده پیگیری مصوبات کارگروه ویژه پیشگیری جرایم آموزشی استان درباره مقابله با این تخلفات در سطح استان می گوید: "در سال 97 به منظور حفظ عدالت آموزشی، به دستور دادستان وقت و با هماهنگی استانداری یک کارگروه ویژه پیشگیری از جرایم آموزش عالی استان خراسان رضوی را تاسیس کردیم. در واقع، هیئت نظارت بر آموزش عالی استان و کارگروه ویژه پیشگیری از جرایم آموزشی، دو مرجع برای مبارزه با این تخلفات در استان هستند. لذا اگر جایی تقلبی صورت می گیرد، شهروندان می توانند به ما مراجعه کنند تا پیگرد قضایی انجام شود. برخوردهای خوبی در سطح کشور با این متخلفان صورت گرفته، اما متاسفانه تعداد آن ها آن قدر زیاد است که برخورد ما با آن ها شبیه بازی موش و گربه شده است".
پلمب 11 دفتر مقاله فروشی
وی در ادامه افزود:« روند کار ما به این صورت است که بعد از شناسایی این متخلفان، نامه ای به دادسرای مبارزه با جرایم سایبری ارسال می کنیم تا با دستور آن ها به پلیس آگاهی و پلیس فتا، این افراد شناسایی شوند. این متخلفان اگر مکان واقعی داشته باشند، با اماکن به آن جا مراجعه می کنیم و پس از پلمب آن مکان پرونده قضایی تشکیل می دهیم. در صورتی که فقط در فضای مجازی باشند، آن سایت مسدود می شود. در یک سال اخیر 11دفتر مقاله فروشی را کشف و پلمب کردیم و با آن ها برخورد قضایی صورت گرفت. البته این تعداد غیر از تعداد بالایی بوده که با تذکر ما، تعهد دادند دیگر به این کار ادامه ندهند. در برخورد با افراد خریدار هم متاسفانه هنوز اقدامی صورت نگرفته است.