توضیحات رئیس موزه ملی ایران درباره مفقود شدن اثر تاریخی
فرهنگی
بزرگنمايي:
عصر قم - ایسنا / رییس کل موزه ملی ایران میگوید: دستکم در طول 29 سال گذشته تا امروز مدرک مکتوب در موزه ملی ایران وجود دارد که نسخه شماره 4289 (قرآن کریم) به صورت امروزی در موزه ملی ایران قرار گرفته و نگهداری میشده است و زمان مفقود بودن آن به قبل از سال 1375 برمیگردد.
حجتالاسلام والمسلمین رسول جعفریان در پست توییتری خود که شب گذشته (جمعه 19 دی) منتشر کرده و درخواست داشت تا به دست وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برسد، متنی را از دکتر مرتضی کریمینیا منتشر کرده و نوشت: «نشانی از یک سرقت در موزه ملی ایران: ضرورت بازگرداندن دو برگ مسروقه از نسخه 4289 به موزه ملی ایران»
هر چند در این متن به احتمال زمان سرقت این اثر هیچ اشارهای نبود اما در این پست آمده بود: «نسخه 4289 در موزه ملی ایران به خط کوفی یکی از قرآنهای مهم در تاریخ کتابت در قرن سوم است. این نسخه تا همین چند وقت پیش، 158 برگ داشته و برگ شماری آن را ظاهرا شادروان مهدی بیانی در هنگام برگزاری نمایشگاه قرآنی در سال 1327 شمسی انجام داده است.
اکنون دو برگ آن مفقود است: یکی برگ 128 (حاوی آیات 4 ،6 سوره یونس) و دیگری برگ 137 (حاوی آیات 21 – 22 سوره یونس) با جستوجوی فراوان، اخیرا توانستم رد پای این دو برگ مفقود از موزه ملی ایران را در خانهای از کتب عتیقه، معروف به خانه کتب «کواریچ» (Bernard Quaritch) در لندن بیابم.»
دو برگ قرآنی چند صد ساله، دست کم قبل از 1375 گم شدهاند
جبرییل نوکنده - رییس کل موزه ملی ایران - در گفتوگو با ایسنا، با تاکید بر اینکه این دو اثر متعلق به قرآن کوفی دستکم قبل از 1375 از این نسخهی قرآنی کم شده است، میگوید: در کاتالوگی که موزه ملی ایران به مناسبت گشایش موزه دوران اسلامی در زمان مدیریت شادروان احمد تهرانی مقدم در تابستان 1375 منتشر کرده، در صفحه 25 این اثر به شماره 4289 معرفی شده و شماره صفحههای این نسخه 312 ذکر شده است (قدیر افروند 1375، هنر اسلامی 1: گلچینی از قرآن های خطی موزه دوران اسلامی، جلد اول، موزه ملی ایران)، به این معنی که تعداد 156 برگ دارد که فاقد برگهای 128 و 137 است.
وی با اشاره به اینکه بر اساس اسناد موجود در موزه در 1375 نمایشگاهی با نام «گلچینی از قرآنهای خطی موزه دوران اسلامی» برپا شد که در آنجا تعداد صفحههای قران 312 صفحه، یعنی 156 ورق اعلام شده بود، تاکید میکند: در واقع اگر سرقتی رخ داده، آن متعلق به دستکم قبل از سال 1375 است و اکنون نسخه شماره 4289 که قرآن کریم به خط کوفی و متعلق به سدههای سوم و چهارم قمری به قطع بیاضی 33 در 24 سانتیمتر و از مجموعه آستان شیخ صفیالدین اردبیلی منسوب است، در موزه ملی ایران نگهداری میشود و بر اساس اسناد موزه در صورتجلسه صفحه اول این نسخه، آن 158 برگ است.
او با تاکید بر اینکه زمان مفقود شدن این دو برگ از نسخهی قرآنِ تاریخی اهمیت دارد، اما مساله این است که در هیچ کدام از اسناد موجود در موزه ملی ایران، آن زمان اعلام نشده است، بیان میکند: در اصل 158 برگ، تعداد برگهای سند تحویلی به موزه ملی ایران در یازدهم تیرماه 1314 بوده است.
وی با بیان اینکه همچنین شادروان بیانی نیز در کاتالوگ «راهنمای گنجینه قرآن» که به مناسبت برگزاری نمایشگاه قرآن در فروردین تا خرداد سال 1328 چاپ شده است به تعداد 316 صفحه اشاره دارد، اضافه میکند: بنابراین زمان مفقودی دو برگ مذکور حداقل به پیش از سال 1375 برمیگردد، ادامه میدهد: لازم به ذکر است این اثر در نمایشگاه بینالمللی لندن در سال 1931 نیز به نمایش در آمده بود.
او میگوید: در سالهایی که از وجود همه برگهای این نسخه در این قرآن تاریخی یاد میشود که در نمایشگاهها به نمایش درآمده است، موزه ملی ایران و آقای گدار در حال جمعآوری اشیای موزهای بودهاند و این نسخه نیز همراه با یک مجموعه قرآن وارد موزه ملی شده است.
به گفتهی نوکنده، مُهرهای چاپ شده روی صفحهی نخست این نسخهی تاریخی به صورت شفاف میگویند که این اثر چه زمانی به نمایشگاه رفته، چه زمانی در کدام نمایشگاه شرکت داده شده و چه اتفاقاتی برای ان رخ داده است.
آقای بیانی در سال 1327 همه قرآن را ورق زد و برگههای ان را شمرده بود؟
از سوی دیگر رییس کل موزه ملی ایران اما این پرسش را نیز مطرح میکند که «آیا آقای بیانی در زمانی که این اثر تاریخی را در سال 1327 دیده است، همهی برگههای Hن را ورق زده و شمرده یا وی نیز به استناد برگه اصلی موزه که تعداد صفحات را نوشته، به کامل بودن این اثر در آن زمان اشاره دارد؟
نوکنده ادامه میدهد: طرح دعوی حقوقی و استفاده از ظرفیتهای دیپلماتیک توسط بخش حقوقی وزارتخانه میراث فرهنگی انجام میشود، چون برگههای گم شده، در واقع یک شی تاریخی بوده که میتوان براساس کنوانسیون 1995 برای بازگرداندن آنها به کشور اقدام کرد و همچنین با استفاده از مجاری قانونی و حقوقی میتوان به مکان نگهداری این اثر تاریخی رسید.
نوکنده همچنین اظهار میکند: موزه ملی ایران از آقای مرتضی کریمینیا، قرآن پژوه، برای اطلاعات جدید و آگاهی بخشی درباره این دو برگ ارزشمند سپاسگزاری میکند و از همه ظرفیتهای قانونی ملی و کنوانسیون بینالمللی به ویژه کنوانسیون مکسسه بینالمللی یکنواختسازی حقوق خصوصی پیرامون اشیای فرهنگی مسروقه یا غیرقانونی خارج شده یونیدروآ 1995 و ظرفیتهای دیپلماتیک برای استرداد این دو برگه تاریخی منقول اقدام میکند و گزارش آن را به اطلاع عموم میرسد.
-
يکشنبه ۲۱ دي ۱۳۹۹ - ۰۰:۰۷:۴۷
-
۲۳ بازديد
-
آخرین خبر اجتماعی
-
عصر قم
لینک کوتاه:
https://www.asreqom.ir/Fa/News/242463/