عصر قم - مهر / سنجد، میوه‌ای کوچک اما سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی ارزشمند، در طب سنتی است و در پژوهش‌های نوین جایگاه ویژه‌ای دارد.
سنجد یکی از میوه‌های پرخاصیت و قدیمی است که در طب سنتی ایران جایگاه ویژه‌ای دارد و در سال‌های اخیر دوباره توجه پژوهشگران را به خود جلب کرده است. این میوه کوچک که بیشتر در مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران و آسیای میانه رشد می‌کند، سرشار از ترکیبات ارزشمندی همچون ویتامین C و E، فیبر غذایی، اسیدهای چرب مفید است که همگی نقش مهمی در سلامت بدن دارند. همین ترکیبات باعث شده‌اند که سنجد به عنوان یک ماده غذایی با خاصیت ضدالتهابی، آنتی‌اکسیدانی و تقویت‌کننده سیستم ایمنی شناخته شود.
بازار ![]()
خواص سنتی و علمی سنجد
در طب سنتی از سنجد به عنوان ماده‌ای قابض و مقوی یاد شده و امروزه نیز تحقیقات علمی نشان می‌دهد که مصرف آن می‌تواند به کاهش التهاب مفاصل، تقویت استخوان‌ها، بهبود عملکرد گوارشی و حتی سلامت پوست و مو کمک کند.
نقش سنجد در بهبود افسردگی
یکی از جنبه‌های جالب توجه سنجد، نقش احتمالی آن در بهبود علائم افسردگی است و افسردگی از شایع‌ترین مشکلات روانی عصر حاضر محسوب می‌شود و بسیاری از بیماران به دنبال روش‌های طبیعی و مکمل برای کاهش علائم آن هستند.
پژوهش‌ها نشان می‌دهد که آنتی‌اکسیدان‌ها و اسیدهای چرب موجود در سنجد می‌توانند به کاهش استرس مغز و بهبود عملکرد نورون‌ها کمک کنند و در برخی مطالعات بالینی مشاهده شده که مصرف مکمل سنجد در طول چند هفته توانسته است تا حدی علائم افسردگی و اضطراب را کاهش دهد.
سنجد علاوه بر این فواید، در تقویت قلب، تنظیم فشار خون و کنترل قند خون نیز مؤثر دانسته شده است و مصرف متعادل آن می‌تواند بخشی از یک رژیم غذایی سالم باشد. البته زیاده‌روی در مصرف این میوه ممکن است مشکلاتی مانند یبوست ایجاد کند و افراد با شرایط خاص پزشکی باید پیش از مصرف مداوم آن با پزشک مشورت کنند.
در مجموع، سنجد میوه‌ای کوچک، اما ارزشمند است که هم در فرهنگ ایرانی و هم در پژوهش‌های نوین جایگاه ویژه‌ای دارد و می‌تواند ضمن تقویت بدن، به بهبود خلق‌وخو و سلامت روان نیز کمک کند.
خواص سنجد برای تقویت استخوان‌ها
سنجد آسیاب شده به دلیل داشتن مقدار زیادی کلسیم، فسفر و منیزیم، در تقویت استخوان‌ها تأثیر زیادی دارد. به طوری که مصرف مداوم آن می‌تواند از بروز پوکی استخوان جلوگیری کند و در نتیجه به حفظ سلامت استخوان‌ها و دندان‌ها کمک کند. به ویژه در دوران سالمندی، مصرف سنجد می‌تواند از تحلیل رفتن استخوان‌ها جلوگیری نماید.
خواص سنجد برای بهبود دردهای مفصلی
سنجد آسیاب شده دارای خاصیت ضدالتهابی است و می‌تواند به کاهش دردهای مفصلی و آرتروز کمک کند. مصرف آن به همراه شیر برای بیماران مبتلا به آرتروز توصیه می‌شود. ترکیبات موجود در سنجد، مانند فلاونوئیدها و اسیدهای چرب ضروری، به کاهش التهاب مفاصل کمک می‌کنند و می‌توانند نقش مؤثری در بهبود حرکت و کاهش انقباض عضلانی داشته باشند.
خواص سنجد برای تقویت سیستم ایمنی بدن
ویتامین C موجود در سنجد باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود و بدن را در برابر بیماری‌های مسری مختلف، به ویژه سرماخوردگی و آنفلوآنزا مقاوم‌تر می‌کند و علاوه بر این، سنجد دارای ترکیبات ضد باکتری و ضدویروسی است که مصرف آن به پاک سازی بدن از عوامل بیماری زا کمک می‌کنند.
خواص سنجد برای مشکلات گوارشی
فیبر بالای موجود در سنجد آسیاب شده به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک کرده و باعث رفع مشکل یبوست می‌شود و همچنین، سنجد به دلیل داشتن ترکیبات قابض، برای درمان اسهال نیز مفید است، ترکیبات فنولیک موجود در سنجد باعث افزایش ترشح آنزیم‌های گوارشی شده که به هضم بهتر غذا کمک می‌کنند. همچنین، مصرف سنجد می‌تواند از مشکلات عمده زخم معده و التهابات گوارشی جلوگیری نماید.
خواص سنجد برای سلامت پوست و مو
آنتی اکسیدان های موجود در سنجد از پیری زودرس جلوگیری کرده و به شادابی و سلامت پوست کمک می‌کنند، همچنین ویتامین‌های A و E موجود در آن، ریزش مو را کاهش می‌دهند و حتی باعث تقویت و رشد مجدد موها می‌شوند. همچنین سنجد دارای خاصیت کلاژن سازی است که در حفظ لطافت و جوانی پوست نقش مهمی دارد.
خواص سنجد برای کنترل قند خون و دیابت
سنجد آسیاب شده به دلیل اینکه حاوی ترکیباتی است که به تنظیم قند خون کمک می‌کنند، می‌تواند برای افراد مبتلا به دیابت نوع یک و دو مفید باشد و سنجد باعث کاهش جذب قندهای ساده در بدن شده و بنابراین سطح گلوکز خون را کنترل می‌کند و مصرف مداوم آن می‌تواند از نوسانات شدید قند خون جلوگیری کرده و به کنترل بهتر دیابت کمک کند.
فواید و خواص سنجد بی شمار است اما مصرف این میوه پر خاصیت ممکن است در برخی افراد که بیماری‌های خاصی دارند، ایجاد مشکل کنند. به طور مثال مصرف سنجد برای افرادی که مبتلا به یبوست هستند؛ مضر است. در برخی موارد نیز ممکن است در افراد ایجاد حساسیت و آلرژی داشته باشد. مصرف سنجد برای افرادی که مزاج سرد دارند؛ مضر است و می‌تواند موجب ضعف اعصاب آن‌ها شود.
سنجد یکی از میوه‌های مغذی و ارزشمند است که سرشار از ویتامین‌هایی همچون C، A و K، به‌همراه مواد معدنی مهمی نظیر آهن، کلسیم و فسفر است و وجود فیبر و ترکیبات آنتی‌اکسیدانی در این میوه، آن را به یک داروی طبیعی و پرخاصیت تبدیل کرده است و سنجد با داشتن قدرت آنتی‌اکسیدانی بالا، بدن را در برابر آسیب رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کنند و در نتیجه می‌توانند نقش مؤثری در پیشگیری از تشکیل توده‌های سرطانی در بخش‌های مختلف بدن ایفا کنند.
پودر سنجد؛ داروی طبیعی برای تقویت استخوان‌ها
پودر سنجد یکی از فرآورده‌های پرخاصیت این میوه ارزشمند است که در طب سنتی و حتی تحقیقات جدید جایگاه ویژه‌ای دارد و این پودر که از آسیاب کردن سنجد خشک به دست می‌آید، سرشار از کلسیم، فسفر و منیزیم است و مصرف آن به ویژه همراه با شیر، برای تقویت استخوان‌ها و پیشگیری از پوکی استخوان بسیار توصیه می‌شود.
خاصیت ضدالتهابی پودر سنجد باعث شده است که در کاهش دردهای مفصلی و آرتروز نیز نقش مؤثری داشته باشد و از سوی دیگر، فیبر فراوان موجود در آن به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می‌کند، یبوست را برطرف می‌سازد و به دلیل خاصیت قابض، برای درمان اسهال نیز مفید است.